Πώς να εφαρμόσετε τη μέθοδο μοντεσσόρι στο σπίτι

H μέθοδος μοντεσσόρι στο σπίτι είναι μία προσέγγιση ανατροφής των παιδιών που εμπνέεται από την ομώνυμη εκπαιδευτική μέθοδο, η οποία αναπτύχθηκε από τη γιατρό Μαρία Μοντεσσόρι. Η μέθοδος μοντεσσόρι δίνει έμφαση στο ρόλο της πρακτικής μάθησης, της ανεξαρτησίας και του σεβασμού στη φυσική ανάπτυξη του παιδιού.

Η Dr. Μοντεσσόρι πίστευε πως τα νεαρά παιδιά σε νηπιακή ηλικία έχουν πολύ απορροφητικό μυαλό και μαθαίνουν μέσα από πληροφορίες που λαμβάνουν από το περιβάλλον τους υποσυνείδητα, με αποτέλεσμα η μάθησή τους να είναι πολύ γρήγορη. Γι’ αυτό, σύμφωνα με τη μέθοδο, κάθε εμπειρία σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης των παιδιών είναι πολύ σημαντική.

Τα μοντεσσοριανά σχολεία είναι εξαιρετικά διαδεδομένα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, ενώ σταδιακά καθιερώνονται και στην Ελλάδα. Ωστόσο, η εγγραφή του παιδιού σε μοντεσσοριανό σχολείο δεν είναι ο μόνος τρόπος να εξερευνήσετε τα οφέλη του εκπαιδευτικού αυτού μοντέλου. Μπορείτε να δημιουργήσετε ένα «μοντεσσοριανό σπίτι», στο οποίο το παιδί μπορεί να λαμβάνει μέσα από την καθημερινότητά του εκπαιδευτικές εμπειρίες μοντεσσόρι.

Παρακάτω θα εξερευνήσουμε τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να εφαρμόσετε τη μέθοδο μοντεσσόρι στο σπίτι.

Τι σημαίνει Μοντεσσόρι στο σπίτι;

 Όταν εφαρμόζετε τη μέθοδο μοντεσσόρι στο σπίτι, στόχος είναι η δημιουργία ενός περιβάλλοντος το οποίο προωθεί την εξερεύνηση, την αυτό-ανακάλυψη και την ανάπτυξη βασικών καθημερινών δεξιοτήτων για το παιδί.

Σε ένα μοντεσσοριανό σπίτι, ο σχεδιασμός και οι άνθρωποι ακολουθούν τις ανάγκες του παιδιού. Πρόκειται για ένα ειδικά διαμορφωμένο περιβάλλον, στο οποίο τα παιδιά μπορούν να αγγίξουν, να εξερευνήσουν και να χρησιμοποιήσουν με ασφάλεια τα αντικείμενα που συναντούν σε καθημερινή βάση​​. Οι ενήλικες θα πρέπει να δουν το σπίτι από την οπτική γωνία του παιδιού. Με άλλα λόγια, ο τρόπος με τον οποίο τα παιδιά εμπλέκονται με το σπίτι θα πρέπει να γίνεται σεβαστός στη δημιουργία αυτού του περιβάλλοντος.

Μη ξεχνάτε ότι το παιδί ζει στο ίδιο σπίτι και ο χώρος είναι εξίσου και δικός του! Επομένως, θα πρέπει να είναι διαμορφωμένος και προσαρμοσμένος εξίσου και σε εκείνο.

Τι να έχετε υπόψη όταν εφαρμόζετε τη μέθοδο Μοντεσσόρι στο σπίτι

Αν ενδιαφέρεστε να δημιουργήσετε ένα μοντεσσοριανό σπίτι, θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ορισμένα πράγματα:

• Πρώτον, είναι σημαντικό να δημιουργήσετε ένα περιβάλλον το οποίο ευνοεί τη μάθηση. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να παρέχετε πολλές ευκαιρίες στο παιδί για εξερεύνηση και ανακάλυψη.
• Δεύτερον, θα χρειαστεί να είστε ευέλικτοι στο πώς προσεγγίζετε τη μέθοδο μοντεσσόρι στο σπίτι. Θα πρέπει να είστε πρόθυμοι να προσαρμόσετε την καθημερινή σας ρουτίνα ανάλογα με τις ανάγκες του παιδιού, να το παρατηρείτε και να αναδιαμορφώνετε οτιδήποτε βλέπετε ότι δεν λειτουργεί.
• Τρίτον, κάντε υπομονή! Παίρνει χρόνο για το παιδί να προσαρμοστεί σε ένα μοντεσσοριανό σπίτι. Με υπομονή και παρατηρητικότητα, θα μπορέσετε να δημιουργήσετε το κατάλληλο περιβάλλον για το παιδί.

Πώς να εφαρμόσετε τη μοντεσσοριανή μέθοδο στο σπίτι

Το πρώτο και βασικότερο βήμα είναι να προσαρμόσετε το σπίτι, ώστε να γίνει πιο προσβάσιμο και δελεαστικό για το παιδί. Έτσι, θα προωθήσετε την ανεξαρτησία και τη μάθηση του παιδιού μέσα από την καθημερινότητα.

Ας δούμε τους βασικούς τρόπους να δημιουργήσετε ένα μοντεσσοριανό σπίτι:

1. Προμηθευτείτε έπιπλα και αντικείμενα στο μέγεθός του 

Όπως αναφέραμε, είναι σημαντικό να δούμε το περιβάλλον από την οπτική των παιδιών. Προμηθευτείτε λοιπόν έπιπλα και αντικείμενα ειδικά για παιδιά, ώστε το παιδί σας να μη δυσκολεύεται στη χρήση τους. Ενδεικτικά:

• Για το μπάνιο: Τοποθετήστε ένα σκαμπό, με το οποίο το παιδί θα μπορεί να έχει πρόσβαση στο νιπτήρα για να πλυθεί.
• Για το υπνοδωμάτιο: Επιλέξτε ένα χαμηλό κρεβάτι μοντεσσόρι και τσουβαλάκια ή κουτιά όπου θα μπορεί εύκολα να έχει πρόσβαση στα παιχνίδια του.
• Για την κουζίνα: Χρησιμοποιήστε ειδικό κάθισμα, σκαμπό ή πάγκο, για να μπορεί το παιδί να φτάνει τον πάγκο της κουζίνας και να εμπλέκεται με την προετοιμασία του φαγητού. Ακόμη, προμηθευτείτε ειδικά είδη φαγητού για παιδιά.

 2. Ενισχύστε την ανεξαρτησία του

Καθιστώντας τα πράγματα στο σπίτι προσβάσιμα στο παιδί και μαθαίνοντάς του να φροντίζει τις ανάγκες του – όπου μπορεί – καλλιεργείτε την ανεξαρτησία του. Αφιερώστε το χαμηλότερο ράφι στη βιβλιοθήκη για τα δικά του βιβλία, τα σύνεργα ζωγραφικής ή τα εκπαιδευτικά παζλ του, ώστε να μπορεί να παίρνει αυτό που θέλει και να το ξανά βάζει στη θέση του. Ακόμη, τοποθετήστε γάντζους χαμηλά ώστε να κρεμάει το μπουφανάκι του και δώστε του ένα χαμηλό συρτάρι στην κουζίνα όπου θα έχει τα δικά του είδη φαγητού.

Διδάξτε το παιδί πως να παίρνει αυτό που χρειάζεται από οποιοδήποτε σημείο, πώς να χρησιμοποιεί τα αντικείμενα και πού είναι το κάθε τι, ώστε να μπορεί να είναι ανεξάρτητο και να ικανοποιεί τις ανάγκες του.

3. Απλοποιήστε

Η μέθοδος μοντεσσόρι προωθεί τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος χωρίς περισπασμούς, το οποίο ενισχύει και βοηθάει τη συγκέντρωση. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να απλοποιήσετε το σπίτι σας.

Χαρίστε τα παιχνίδια με τα οποία δεν παίζει πλέον το παιδί σας, ώστε να μην υπάρχει μία πληθώρα στον χώρο, τοποθετήστε τα παιχνίδια με τα οποία παίζει σε ράφια και εμφανίστε σε ένα τραπεζάκι ή πάγκο εργασίας μόνο αυτό με το οποίο θέλει να ασχοληθεί κάθε φορά. Όσο λιγότερα και απλούστερα είναι τα αντικείμενα με τα οποία αλληλοεπιδρά, τόσο ευκολότερη θα γίνει η συγκέντρωσή του σε αυτά.

4. Εναλλάξτε τα παιχνίδια του

Μία πρακτική της μεθόδου μοντεσσόρι στο σπίτι είναι η εναλλαγή των παιχνιδιών και των δραστηριοτήτων. Προσπαθήστε να εμφανίζετε διαφορετικό παιχνίδι/δραστηριότητα κάθε μία με δύο εβδομάδες, ώστε το παιδί να μην βαριέται και να κρατάει ζωντανό το ενδιαφέρον και τη φαντασία του.

5. Συμπεριλάβετε το παιδί στις δουλειές

Ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναλαμβάνει καθημερινές μικρές εργασίες, όπως να σερβίρει το γάλα του, να ντυθεί, να καθαρίσει μία μικρή περιοχή, να μαζέψει τα παιχνίδια του, κλπ. Αυτές οι δραστηριότητες βοηθούν στην ανάπτυξη χαρακτηριστικών όπως η ανεξαρτησία, η συγκέντρωση και η αίσθηση ευθύνης.

Μερικές καθημερινές δουλειές που μπορούν να βοηθήσουν το παιδί:

• Κατανομή και δίπλωμα ρούχων
• Στρώσιμο τραπεζιού
• Μάζεμα των παιχνιδιών του
• Τοποθέτηση ρούχων στο πλυντήριο
• Ελαφρό σκούπισμα του πατώματος

Δημιουργήστε το μοντεσσοριανό σπίτι σας

Η χρήση των αρχών της Μοντεσσόρι στο σπίτι προάγει την αυτοδύναμη μάθηση, την ανεξαρτησία και την αυτοπεποίθηση του παιδιού, δίνοντάς του τα εφόδια να οδηγεί το τιμόνι της ανάπτυξής του. Φροντίστε λοιπόν να σχεδιάσετε ένα περιβάλλον που προσαρμόζεται στις ανάγκες του παιδιού, όπως το μέγεθος και το ύψος του, και να μάθετε στο παιδί σας να εμπλέκεται και να αλληλοεπιδρά με αντικείμενα και καθημερινές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν την αυτάρκειά του.

Για ένα πλήρες μοντεσσοριανό σπίτι, προμηθευτείτε με τα απαραίτητα παιχνίδια μοντεσσόρι, τα οποία ενισχύουν τη μάθηση του παιδιού. Στο ηλεκτρονικό κατάστημα Montessorinia θα βρείτε μία πληθώρα παιχνιδιών για κάθε στάδιο ανάπτυξης του παιδιού σας, καθώς και είδη φαγητού μοντεσσόρι, που προωθούν την ανεξαρτησία του. Επιλέξτε τα αντικείμενα και παιχνίδια που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη και εκπαίδευση του παιδιού σας και ξεκινήστε τη διαμόρφωση του μοντεσσοριανού σας σπιτιού!